Tiêu chuẩn ESG: 3 tiêu chí ESG doanh nghiệp cần quan tâm

Các doanh nghiệp hiện nay ngày càng chú trọng đến các vấn đề về môi trường và phát triển bền vững nhằm đạt được sự tín nhiệm từ khách hàng và thu hút nguồn vốn đầu tư tiềm năng. Trong bối cảnh đó, tiêu chuẩn ESG nổi lên như một thước đo quan trọng cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Đây cũng được xem là chìa khóa thành công giúp doanh nghiệp quản lý rủi ro và nắm bắt cơ hội phát triển trong dài hạn.

1. Tiêu chuẩn ESG là gì?

ESG là viết tắt của 3 từ tiếng Anh: Environment (Môi trường), Social (Xã hội) và Governance (Quản trị). Đây là bộ tiêu chuẩn được dùng để đo lường, đánh giá mức độ phát triển bền vững cũng như tác động của doanh nghiệp đến cộng đồng xung quanh.

Mục tiêu của ESG là đảm bảo các hoạt động kinh doanh không chỉ tập trung vào lợi nhuận mà còn hướng đến bảo vệ môi trường, trách nhiệm xã hội và quản trị minh bạch, hiệu quả. Điểm số ESG càng cao càng chứng minh doanh nghiệp có cam kết mạnh mẽ đối với các thực hành bền vững và có trách nhiệm.

Hiện nay, các nhà đầu tư có xu hướng cân nhắc nhiều hơn về các yếu tố phi tài chính trước khi đầu tư vào một doanh nghiệp. Chính vì vậy, vai trò của chiến lược ESG cũng ngày càng được đề cao, giúp doanh nghiệp đạt được thành công lâu dài và bền vững.

** Tham khảo thêm về các tiêu chuẩn sau:

• Tiêu chuẩn LOTUS là gì?
• Tiêu chuẩn LEED là gì?
• Tiêu chuẩn EDGE là gì?
• Tiêu chuẩn Green Mark là gì?

2. Nguồn gốc ra đời của bộ tiêu chuẩn ESG

Khái niệm về ESG ban đầu được đề cập trong một ấn phẩm của nhà kinh tế học Howard Bowen (Hoa Kỳ) vào năm 1953 dưới dạng CSR – Corporate Social Responsibility (Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp). Đến năm 2004, thuật ngữ ESG mới chính thức được đề cập trong một bản báo cáo của Liên Hợp Quốc và các tổ chức tài chính. Báo cáo này có tên là “Who cares wins” (“Ai quan tâm chiến thắng”), đặt nền móng cho việc tích hợp ESG vào các chiến lược đầu tư.

Tuy nhiên, phải đến cuối những năm 2010, tiêu chuẩn ESG mới được triển khai một cách rộng rãi và chủ động trong nhiều doanh nghiệp. Hiện nay, ESG được xem là khuôn khổ toàn diện bao gồm các yếu tố chính tác động đến môi trường, xã hội cũng như cách thức quản trị doanh nghiệp nhằm tối đa hóa lợi ích của các bên liên quan.

3. Ba trọng tâm tiêu chuẩn ESG trong doanh nghiệp

Để triển khai ESG, doanh nghiệp cần đáp ứng 3 trọng tâm chính với nhiều tiêu chí cụ thể được đặt ra như sau:

3.1 Environmental – Môi trường

Trọng tâm đầu tiên của tiêu chuẩn ESG là E – Environment (Môi trường), tập trung vào việc đo lường mức độ tác động của doanh nghiệp đến môi trường và hệ sinh thái tự nhiên trong suốt quá trình sản xuất và vận hành. Ngoài ra, yếu tố này còn giúp đánh giá những rủi ro môi trường mà doanh nghiệp có thể gặp phải cũng như cách quản lý những rủi ro đó.

Biến đổi khí hậu

Các doanh nghiệp cần đánh giá và quản lý tác động của hoạt động sản xuất, kinh doanh lên vấn đề biến đổi khí hậu, bao gồm: khí thải nhà kính, mức độ khai thác tài nguyên và năng lượng, ô nhiễm môi trường,…

Tại Việtớng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đưa ra công bố cam kết về ứng phó biến đổi khí hậu với mục tiêu cụ thể:

•  Nam, trong Hội nghị thượng đỉnh của Liên Hợp Quốc năm 2021, Thủ tưGiảm 43,5% tổng lượng phát thải quốc gia vào năm 2030 và đạt mục tiêu không phát thải carbon vào năm 2050.
• Giảm phát thải metan ít nhất 30% vào năm 2020 và 40% vào năm 2030.

Chính phủ sẽ đưa ra nhiều biện pháp nhằm thúc đẩy doanh nghiệp Việt Nam đạt được các cam kết liên quan đến mục tiêu về môi trường xanh của tiêu chuẩn ESG.

Năng lượng

Để triển khai ESG hiệu quả, các doanh nghiệp phải đảm bảo hiệu quả khai thác và sử dụng năng lượng. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng được khuyến khích sử dụng các nguồn năng lượng xanh, sạch tái tạo như năng lượng gió, năng lượng mặt trời, năng lượng sinh học,… Điều này không chỉ giúp bảo tồn các nguồn năng lượng khan hiếm mà đồng thời còn giúp doanh nghiệp giảm thiểu sự phụ thuộc vào năng lượng, thúc đẩy quá trình sản xuất và vận hành hiệu quả.

Tài nguyên thiên nhiên

Để đạt được điểm ESG cao, doanh nghiệp cũng cần đảm bảo hiệu quả trong việc khai thác và sử dụng tài nguyên thiên nhiên, bao gồm: đất, nước, không khí, rừng, khoáng sản,… Ngoài các giải pháp tiết kiệm tài nguyên, doanh nghiệp cũng có thể ghi điểm khi triển khai các giải pháp khôi phục, tái tạo tài nguyên tại khu vực ô nhiễm hoặc áp dụng các công nghệ tiên tiến có thể tự tạo ra tài nguyên mới.

Xử lý và tái chế chất thải

Xử lý chất thải là một trong những khía cạnh quan trọng mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng cần quan tâm. Để xử lý chất thải đạt tiêu chuẩn ESG, doanh nghiệp cần thực hiện đầy đủ các bước:

• Thống kê chi tiết số lượng và khối lượng chất thải nguy hiểm.
• Thu gom, phân loại chất thải và lưu trữ riêng biệt để tránh gây ô nhiễm môi trường.
• Vận chuyển chất thải đến nơi xử lý thích hợp hoặc nếu được thì có thể tái chế, tái sử dụng để giảm lượng chất thải ra ngoài môi trường.

3.2 Social – Xã hội

Trụ cột thứ 2 của bộ tiêu chuẩn ESG là S – Social (Xã hội), tập trung đánh giá các yếu tố liên quan đến xã hội xung quanh quy trình hoạt động kinh doanh và vận hành của doanh nghiệp. Trong đó có thể bao gồm: mối quan hệ giữa doanh nghiệp với khách hàng, đối tác; môi trường làm việc của nhân viên; đầu tư vào cộng đồng;… Một vài khía cạnh quan trọng về xã hội mà doanh nghiệp cần quan tâm như:

Quyền riêng tư và bảo mật

Đây là một tiêu chí quan trọng nhưng quy định, luật lệ về nó vẫn còn khá mới tại Việt Nam. Hiện nay, Luật bảo mật ở Việt Nam đang được áp dụng dựa trên các Bộ luật Dân sự, An ninh mạng, Công nghệ thông tin,… Theo các quy định này, doanh nghiệp triển khai bộ tiêu chí ESG cần được sự cho phép của các bên liên quan trước khi thu thập hoặc sử dụng dữ liệu cá nhân cho bất kỳ mục đích nào.

Đa dạng, hòa nhập và công bằng

Đây là tiêu chí đóng vai trò quan trọng trong trụ cột xã hội của ESG, được đánh giá điểm số dựa trên cơ sở của Luật Lao động. Theo luật này, các doanh nghiệp phải đảm bảo đối xử công bằng với tất cả nhân viên, dù họ có giới tính, chủng tộc, màu da, tôn giáo hay thuộc bất kỳ tầng lớp xã hội nào. Ngoài ra cũng phải đảm bảo bình đẳng giới về mọi mặt từ công việc, lương thưởng cho đến cơ hội thăng tiến.

Môi trường làm việc an toàn

Môi trường làm việc cần được đảm bảo về tính an toàn lao động và sức khỏe của nhân viên. ESG nghiêm cấm các trường hợp ngược đãi, bóc lột và ép buộc lao động. Thay vào đó, doanh nghiệp cần đảm bảo các điều kiện làm việc tốt nhất bao gồm: mức lương xứng đáng với năng lực, giờ làm việc hợp lý, đầy đủ phúc lợi, cơ hội thăng tiến,…

3.3 Governance – Quản trị doanh nghiệp

Trọng tâm cuối cùng của bộ tiêu chuẩn ESG là G – Governance (Quản trị doanh nghiệp). Đây là nhóm các tiêu chí đánh giá liên quan đến các chính sách và thực tiễn quản trị của doanh nghiệp, quyết định cách thức hoạt động của một tổ chức. Thực hành quản trị tốt đảm bảo doanh nghiệp được vận hành một cách hiệu quả, minh bạch và tuân thủ các quy định.

Các tiêu chí quan trọng về quản trị doanh nghiệp bao gồm:

• Công khai minh bạch báo cáo ESG
• Chống hối lộ và tham nhũng
• Minh bạch trong quy định, chính sách
• Tính đa dạng và hòa nhập của hội đồng quản trị
• Quyền cổ đông
• Bồi thường điều hành hợp lý

4. Lợi ích khi áp dụng ESG trong doanh nghiệp

Theo McKinsey & Company, một công ty tư vấn quản trị toàn cầu, việc áp dụng tiêu chuẩn ESG trong doanh nghiệp có thể mang đến những giá trị to lớn sau đây:

4.1 Gia tăng thị phần

Thực hành xu hướng ESG giúp doanh nghiệp thu hút lượng lớn khách hàng cá nhân và tổ chức bằng cách tạo ra các sản phẩm bền vững. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp củng cố thị phần ở thị trường hiện tại mà còn góp phần gia tăng thị phần tại các thị trường mới. Ngoài ra, việc triển khai tiêu chuẩn ESG cũng giúp doanh nghiệp xây dựng mạng lưới liên kết chặt chẽ với các bên liên quan. Từ đó có thể tận dụng tối đa các nguồn lực có sẵn một cách dễ dàng.

4.2 Cắt giảm chi phí

Doanh nghiệp ESG được khuyến khích áp dụng các biện pháp phát triển bền vững như: sử dụng năng lượng tái tạo, vật liệu thân thiện với môi trường, thiết bị tiết kiệm nước,… Tất cả những giải pháp này đều góp phần làm giảm đáng kể chi phí quản lý và vận hành doanh nghiệp trong dài hạn. Bên cạnh đó, việc quản trị tốt các khía cạnh ESG cũng giúp doanh nghiệp tránh được rủi ro về mặt tài chính do các vấn đề về môi trường.

4.3 Nâng cao năng suất làm việc

Các doanh nghiệp thực hành ESG hiệu quả thường cung cấp một môi trường làm việc an toàn, lành mạnh đối với sức khỏe thể chất và tinh thần của nhân viên. Bên cạnh đó, mọi thành viên trong tổ chức cũng được hưởng những quyền lợi và cơ hội phát triển như nhau. Điều này giúp nhân viên cảm thấy hài lòng, gắn bó lâu hơn với tổ chức cũng như có năng suất làm việc cao hơn.

4.4 Giảm rủi ro về mặt pháp lý

Áp dụng hiệu quả ESG đồng nghĩa với việc doanh nghiệp tuân thủ tốt hơn các quy định về môi trường, trách nhiệm xã hội, an toàn lao động,… Điều này giúp doanh nghiệp giảm thiểu các rủi ro về mặt pháp lý trong suốt quá trình vận hành. Bên cạnh đó cũng giúp tăng cường sự tín nhiệm của khách hàng, đối tác và cổ đông đối với mọi hoạt động của doanh nghiệp.

4.5 Đầu tư và tối ưu hóa tài sản

ESG có thể giúp doanh nghiệp tăng cường lợi tức đầu tư bằng cách phân bổ nguồn vốn hiệu quả vào các cơ hội đầu tư bền vững như: năng lượng tái tạo, công nghệ lọc không khí, hệ thống xử lý chất thải,… Ngoài ra, các doanh nghiệp chú trọng ESG sẽ dễ dàng thu hút nguồn vốn đầu tư, đặc biệt là những quỹ đầu tư chú trọng bền vững.

5. Thách thức doanh nghiệp gặp phải khi áp dụng ESG

Bên cạnh những lợi ích có thể đạt được, ESG cũng đặt ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp hiện nay. Trong đó phải kể đến:

• Thiếu dữ liệu về ESG: Việc thu thập các dữ liệu liên quan tới ESG có thể là một thách thức lớn đối với nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh phức tạp hoặc chuỗi cung ứng dài. Sự thiếu hụt về dữ liệu có thể làm giảm độ tin cậy của doanh nghiệp, từ đó ảnh hưởng đến giá trị thị trường và tiềm năng thu hút vốn đầu tư.

• Lo lắng về hiệu suất và lợi nhuận: Doanh nghiệp thường phải chịu áp lực lớn về việc tạo ra nguồn lợi nhuận cao và ổn định. Điều này khiến họ buộc phải tập trung vào hiệu suất và lợi nhuận trong ngắn hạn, thay vì các mục tiêu dài hạn như trách nhiệm xã hội hay phát triển bền vững.

• Xu hướng “Quảng cáo xanh”: Quảng cáo xanh (Greenwashing) là hành vi quảng cáo hoặc cung cấp thông tin sai lệch về thành tích ESG của doanh nghiệp nhằm “đánh bóng” tên tuổi và đánh lừa các bên liên quan như khách hàng, đối tác và nhà đầu tư. Điều này khiến các nhà đầu tư lo ngại về tính chính xác và minh bạch của tiêu chuẩn ESG trong doanh nghiệp. Dẫn đến việc các doanh nghiệp thực sự tuân thủ ESG có thể bị ảnh hưởng tiêu cực bởi sự hoài nghi này.

6. Chiến lược triển khai ESG trong doanh nghiệp

Doanh nghiệp muốn triển khai chiến lược ESG một cách hiệu quả thì có thể thực hiện theo các bước sau đây:

6.1 Bước 1: Đảm bảo sự cam kết trong toàn bộ tổ chức

ESG là một khái niệm rộng lớn, khó có thể được hiểu rõ bởi tất cả mọi người. Do đó, để có được sự đồng thuận toàn bộ thành viên trong tổ chức, các cấp quản lý cần phải giải thích rõ ràng ý nghĩa thực sự của việc áp dụng mô hình ESG. Quan trọng hơn hết, các lãnh đạo cấp cao phải là người nắm rõ chiến lược ESG hiệu quả sẽ có tác động tích cực như thế nào đến thành công của doanh nghiệp. Từ đó sẽ dễ dàng có được sự ủng hộ và đồng thuận từ các cấp trong tổ chức.

6.2 Bước 2: Lựa chọn khung ESG phù hợp

Khung ESG là tập hợp các tiêu chí liên quan đến môi trường, xã hội và quản trị, được sử dụng để đánh giá hiệu quả của các hoạt động bền vững và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. Tùy thuộc vào lĩnh vực, quy mô hoạt động, mục tiêu phát triển mà doanh nghiệp có thể cân nhắc lựa chọn các khung đánh giá ESG khác nhau như: SASB Standards, GRI Standards, GHG Protocol,…

6.3 Bước 3: Đánh giá hiện trạng ESG

Đây là quá trình thu thập và phân tích dữ liệu về hiện trạng triển khai ESG trong doanh nghiệp. Các dữ liệu này có thể đến từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm: báo cáo nội bộ, báo cáo tài chính, dữ liệu từ bên thứ ba,…

6.4 Bước 4: Xác định các cơ hội cải thiện ESG

Thông qua phân tích dữ liệu về ESG, doanh nghiệp sẽ có cơ sở để so sánh hiệu suất ESG của mình với các doanh nghiệp khác cùng ngành. Từ đó có thể xác định điểm mạnh, điểm yếu và các cơ hội cải thiện hiệu suất ESG tiềm năng. Ngoài ra, đây cũng là cơ sở để phát triển chiến lược ESG phù hợp với mục tiêu và nguồn lực của doanh nghiệp trong các giai đoạn khác nhau.

6.5 Bước 5: Xác định mục tiêu ESG của doanh nghiệp

Mục tiêu ESG được đặt ra dựa trên mô hình SMART, đáp ứng 5 tiêu chí chính bao gồm: tính cụ thể, có thể đo lường được, tính khả thi, sự liên quan và có thời hạn để đạt được mục tiêu. Việc đặt ra mục tiêu ESG cụ thể sẽ giúp doanh nghiệp tập trung vào các lĩnh vực cần cải thiện đồng thời đưa ra chiến lược rõ ràng để nâng cao hiệu suất về môi trường, xã hội và quản trị.

6.6 Bước 6: Lập kế hoạch ESG

Đây là bước xây dựng lộ trình để doanh nghiệp có thể đạt được mục tiêu đề ra. Quy trình lập kế hoạch ESG cho doanh nghiệp bao gồm các bước:

• Xác định sáng kiến và hành động cụ thể cần thực hiện để đạt được mục tiêu.
• Phân bổ trách nhiệm và nguồn lực cho từng sáng kiến.
• Thiết lập thời gian và dự trù ngân sách cho việc triển khai kế hoạch ESG.

6.7 Bước 7: Triển khai kế hoạch, theo dõi và đánh giá

Triển khai kế hoạch ESG là quá trình thực hiện các sáng kiến ESG theo như kế hoạch đã đề ra, đồng thời liên tục theo dõi tiến độ và hiệu quả của các hoạt động. Điều này giúp doanh nghiệp nhanh chóng xác định các điểm cần cải thiện và đưa ra điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp. Từ đó đảm bảo doanh nghiệp đang đi đúng hướng để đạt được mục tiêu ESG ban đầu đề ra.

Có thể nói, tiêu chuẩn ESG là nền tảng quan trọng cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp trong thế kỷ 21. Bằng việc tích hợp các tiêu chí về môi trường, xã hội và quản trị vào chiến lược kinh doanh, doanh nghiệp không chỉ tăng cường khả năng cạnh tranh mà còn tạo dựng sự tín nhiệm cao đối với khách hàng và nhà đầu tư.

Yến Loan

Nhà biên tập và sản xuất nội dung tại Maison Office.
Có hơn 3 năm kinh nghiệm sản xuất nội dung trong lĩnh vực bất động sản và nội thất văn phòng. Với hiểu biết và kiến thức của mình, tôi luôn cố gắng tạo ra những bài viết có tính chuyên môn cao, mang đến giá trị thông tin cho khách hàng.

maisonoffice.vn