Môi giới là gì? Các quy định mới nhất về hoạt động môi giới

Môi giới là một trong những hoạt động quan trọng tại nền kinh tế thị trường, đóng vai trò cầu nối giữa các bên có nhu cầu khác nhau, thúc đẩy sự giao lưu thương mại và dịch vụ. Tại Việt Nam, lĩnh vực môi giới đã chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây. Điều này đã thúc đẩy sự ra đời của các quy định mới nhằm tăng cường chất lượng và hiệu quả của hoạt động môi giới trong các lĩnh vực kinh doanh đa dạng. 

1. Tìm hiểu về môi giới 

1.1 Môi giới là gì?

Môi giới là hành vi làm trung gian của một cá nhân hoặc tổ chức với mục đích cho các bên gặp gỡ, đàm phán và thiết lập các quan hệ mua bán và sau đó hưởng thù lao – Theo Luật Thương mại 2005.

Hoạt động môi giới sẽ bao gồm các công việc như: Tìm kiếm khách hàng, tiến hành một số đàm phán ban đầu, hỗ trợ đàm phán, ký hợp đồng giữa các bên,… mỗi ngành nghề khác nhau sẽ có những nội dung môi giới khác nhau. Tuy nhiên, vai trò chính của môi giới là tạo điều kiện thuận lợi cho việc mua bán và đảm bảo quá trình giao dịch được diễn ra một cách trơn tru và hiệu quả. 

1.2 Nghề môi giới là gì?

Nghề môi giới là một khái niệm mới được xuất hiện trong thời gian gần đây. Trước đó, hoạt động môi giới thường thực hiện bởi các cá nhân và có quy mô nhỏ lẻ nên chưa được xem xét và quy định cụ thể là một nghề.

Tuy nhiên, hiện nay môi giới đã chính thức trở thành một nghề chính thống và đang có xu hướng phát triển với nhiều lĩnh vực khác nhau, mang đến vai trò quan trọng trong nền kinh tế, giúp thúc đẩy các giao dịch thương mại, dịch vụ. Bên cạnh đó, nghề môi giới cũng mang lại nhiều cơ hội việc làm cho người lao động.

1.3 Người môi giới là gì?

Người môi giới (Broker) là một cá nhân hoặc tổ chức có trách nhiệm trung gian, giúp kết nối giữa người mua và người bán trong quá trình giao dịch sản phẩm, dịch vụ hoặc tài sản.

Những người môi giới thường sẽ có kiến thức chuyên môn vững về thị trường và các quy trình giao dịch cụ thể. Vì thế, người môi giới sẽ mang đến những điều kiện thuận lợi giúp tối ưu hóa quá trình mua bán cho cả hai bên.

Hiện tại, người môi giới có thể hoạt động trong nhiều lĩnh vực như: bất động sản, chứng khoán, bảo hiểm hoặc các lĩnh vực tài chính khác. Mỗi lĩnh vực khác nhau thì vai trò và trách nhiệm của người môi giới cũng sẽ thay đổi theo các quy định và luật lệ của ngành đó. 

1.4 Công ty môi giới là gì?

Công ty môi giới là một tổ chức hoặc doanh nghiệp sở hữu giấy phép đăng ký kinh doanh với nhà nước về lĩnh vực hành nghề môi giới.

Những công ty môi giới uy tín thường có đội ngũ chuyên viên và nhân viên chuyên nghiệp, cung cấp các dịch vụ tư vấn, trung gian và hỗ trợ khách hàng trong suốt các giao dịch liên quan đến sản phẩm, dịch vụ hoặc tài sản cụ thể. 

2. Một số loại hình môi giới hiện nay

Nghề môi giới đang phát triển vượt trội với nhiều lĩnh vực khác nhau, tuy nhiên chúng ta có thể chia ngành môi giới thành 2 loại hình chính đó là: môi giới tài sản và môi giới dịch vụ.

2.1 Môi giới tài sản

Môi giới tài sản là loại hình môi giới phổ biến nhất tại thị trường Việt Nam, môi giới tài sản sẽ bao gồm các lĩnh vực như môi giới nhà, đất, phòng trọ, môi giới bất động sản,…

Nghề môi giới tài sản đòi hỏi người môi giới phải có kiến thức chuyên môn về lĩnh vực tài sản mà mình đang môi giới, đồng thời phải có kỹ năng giao tiếp, thuyết phục, đàm phán tốt….

2.2 Môi giới dịch vụ

Môi giới dịch vụ là loại hình môi giới giúp khách hàng tìm kiếm các dịch vụ phù hợp với nhu cầu của mình. Một số lĩnh vực môi giới dịch vụ phổ biến bao gồm:

2.2.1 Môi giới chứng khoán

Môi giới chứng khoán thường là các công ty hoặc cá nhân đại diện cho khách hàng trong quá trình giao dịch chứng khoán. Nhiệm vụ của người môi giới trong lĩnh vực này là cung cấp lời khuyên chính xác và định hướng giao dịch có lợi cho khách hàng, giúp khách hàng thực hiện các quyết định đầu tư hiệu quả.

2.2.2 Môi giới bảo hiểm

Môi giới bảo hiểm cung cấp thông tin và tư vấn về sản phẩm bảo hiểm, điều kiện hưởng bảo hiểm, và mức phí bảo hiểm cho người mua bảo hiểm. Người môi giới bảo hiểm sẽ giúp khách hàng định hình các hợp đồng bảo hiểm theo yêu cầu của từng khách hàng và giúp họ chọn lựa các gói bảo hiểm phù hợp.

2.2.3 Môi giới hải quan

Môi giới hải quan bao gồm các tổ chức hoặc cá nhân cung cấp dịch vụ xử lý thủ tục thông quan hàng hóa qua cảng và các cơ quan hành chính liên quan. Công việc của họ bao gồm xử lý hợp đồng hải quan, hỗ trợ phân loại và vận chuyển hàng hóa một cách hiệu quả.

2.2.4 Môi giới việc làm 

Môi giới việc làm cung cấp dịch vụ tư vấn việc làm cho người lao động và người sử dụng lao động. Các tổ chức này tư vấn về lựa chọn nghề nghiệp, mở các khóa học đào tạo, và cung cấp chương trình phù hợp để hỗ trợ việc tìm kiếm việc làm cho người lao động.

Mỗi loại hình môi giới đều có những đặc thù riêng, tuy nhiên đều có chung vai trò quan trọng trong nền kinh tế, giúp thúc đẩy các giao dịch thương mại, dịch vụ.

3. Quyền và nghĩa vụ của các bên trong ngành môi giới

Theo quy định của Luật Thương mại 2005, bên môi giới và bên được mua giới sẽ có các quyền và nghĩa vụ sau:

3.1 Quyền và nghĩa vụ của bên môi giới

Quyền của bên môi giới

• Bên môi giới sẽ nhận thù lao và các chi phí hợp lý khác cho hoạt động môi giới của mình theo những gì đã thỏa thuận trước đó.
• Yêu cầu bên được môi giới cung cấp thông tin, tài liệu, phương tiện cần thiết liên quan đến hàng hóa, dịch vụ hoặc tài sản…
• Yêu cầu bên được môi giới thực hiện các nghĩa vụ theo hợp đồng môi giới.

Nghĩa vụ của bên môi giới

• Thực hiện các công việc môi giới theo thỏa thuận.
• Giữ bí mật thông tin về bên được môi giới, trừ trường hợp có sự đồng ý của bên được môi giới.
• Chịu trách nhiệm về hành vi của mình trong quá trình thực hiện hoạt động môi giới.

3.2 Quyền và nghĩa vụ của bên được môi giới 

Quyền của bên được môi giới

• Yêu cầu bên môi giới cung cấp thông tin, tài liệu, phương tiện cần thiết liên quan đến hàng hóa, dịch vụ.
• Yêu cầu bên môi giới thực hiện các công việc môi giới theo thỏa thuận.
• Yêu cầu bên môi giới bồi thường thiệt hại, nếu bên môi giới vi phạm hợp đồng môi giới.

Nghĩa vụ của bên được môi giới 

• Cung cấp thông tin, tài liệu, phương tiện cần thiết liên quan đến hàng hóa, dịch vụ cho bên môi giới.
• Trả thù lao môi giới và các chi phí hợp lý khác cho bên môi giới theo thỏa thuận.
• Thực hiện các nghĩa vụ của bên được môi giới theo hợp đồng môi giới.

Quyền và nghĩa vụ của các bên trong ngành môi giới có thể được quy định khác nhau trong các văn bản pháp luật chuyên ngành, tùy thuộc vào loại hình môi giới cụ thể.

Vì thế, trong quá trình thực hiện hoạt động môi giới, các bên cần tuân thủ các quy định của pháp luật, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của đôi bên.

4. Những quy định mới nhất về hoạt động môi giới tại Việt Nam

Thông thường, những quy định về hoạt động môi giới tại Việt Nam sẽ được thực hiện theo Luật Thương mại 2005. Tuy nhiên, vừa mới đây Chính phủ đã ban hành Nghị định số 46/2023/NĐ-CP quy định về hoạt động dịch vụ môi giới, dẫn đến một số thay đổi trong các lĩnh vực môi giới cụ thể như sau:

4.1 Đối với môi giới bất động sản

Theo quy định tại Điều 62 của Luật Kinh doanh bất động sản số 66/2014/QH13, các yêu cầu cần đáp ứng để tổ chức và cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản bao gồm:

• Tổ chức và cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản cần phải thành lập doanh nghiệp và phải có ít nhất 02 người sở hữu chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản.

• Cá nhân có quyền kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản độc lập, tuy nhiên cần phải sở hữu chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản và tuân thủ việc đăng ký nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế.
• Tổ chức và cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản không được tham gia cùng lúc vừa làm nhà môi giới và vừa là một bên tham gia thực hiện hợp đồng trong một giao dịch kinh doanh bất động sản.

4.2 Đối với môi giới chứng khoán 

Theo quy định tại Khoản 2 của Điều 97 Luật Chứng khoán 2019 số 54/2019/QH14, chứng chỉ hành nghề môi giới chứng khoán được cấp cho cá nhân khi họ đáp ứng các tiêu chuẩn sau:

• Người môi giới chứng khoán cần có đủ năng lực hành vi dân sự và tuyệt đối không nằm trong các trường hợp đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị cấm hành nghề chứng khoán theo quy định của pháp luật.

• Đạt được bằng cấp từ trường đại học trở lên.
• Có kiến thức chuyên môn vững về lĩnh vực chứng khoán.
• Vượt qua kỳ thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề chứng khoán theo đúng yêu cầu đối với loại chứng chỉ hành nghề chứng khoán mà họ đăng ký.

4.3 Đối với môi giới bảo hiểm 

Theo quy định tại Điều 133 của Luật kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15, các yêu cầu cần đáp ứng để được cấp giấy phép thành lập và hoạt động trong lĩnh vực môi giới bảo hiểm bao gồm:

4.3.1 Điều kiện về tổ chức và quản lý

• Tổ chức, cá nhân phải có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam theo quy định của Luật Doanh nghiệp.
• Tổ chức phải có tư cách pháp nhân, đang hoạt động hợp pháp và đáp ứng các điều kiện về tài chính theo quy định của Chính phủ.

4.3.3 Điều kiện về vốn

• Vốn điều lệ phải được góp bằng Đồng Việt Nam và không thấp hơn mức tối thiểu quy định.
• Cổ đông, thành viên góp vốn không được sử dụng vốn vay hoặc nguồn vốn ủy thác đầu tư của tổ chức, cá nhân khác để tham gia góp vốn.

4.3.3 Điều kiện về nhân sự

• Phải có Chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc Chủ tịch Hội đồng thành viên, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc, người đại diện theo pháp luật có đủ năng lực quản lý, kinh nghiệm và chuyên môn nghiệp vụ.
• Cần có hình thức tổ chức hoạt động theo quy định của Luật và dự thảo điều lệ phù hợp với quy định của Luật Doanh nghiệp.

4.3.4 Điều kiện đối với tổ chức nước ngoài

• Tổ chức được thành lập theo pháp luật nước ngoài phải có hoạt động môi giới bảo hiểm trong 5 năm liên tục gần nhất tính đến thời điểm nộp hồ sơ.
• Cần có giấy phép thành lập doanh nghiệp môi giới bảo hiểm tại Việt Nam và xác nhận tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật từ cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài.

Nhìn chung, các quy định mới nhất về hoạt động môi giới tại Việt Nam đã được đánh giá là góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động môi giới, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia giao dịch trong quá trình môi giới.

5. Thách thức và khó khăn trong nghề môi giới sau những quy định mới 

Các quy định mới về hoạt động môi giới tại Việt Nam đã đặt ra một số thách thức cho các nhà môi giới, bao gồm:

• Tăng cường kiểm soát hoạt động môi giới: Các quy định mới đã thắt chặt các điều kiện về vốn, nhân lực, trình độ chuyên môn đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới. Điều này sẽ khiến cho các nhà môi giới phải đáp ứng các yêu cầu cao hơn để được cấp phép hoạt động.
• Tăng cường bảo vệ quyền lợi của khách hàng: Các quy định mới đã quy định rõ hơn về quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia giao dịch môi giới. Đặc biệt là quyền lợi của khách hàng. Điều này sẽ khiến cho các nhà môi giới phải nâng cao trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ quyền lợi của khách hàng.

• Tăng cường cạnh tranh trong ngành: Các quy định mới đã tạo ra sân chơi bình đẳng hơn cho các nhà môi giới, cả doanh nghiệp và cá nhân. Điều này sẽ khiến cho các nhà môi giới phải nỗ lực hơn để cạnh tranh với nhau, nâng cao chất lượng dịch vụ và đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

Thực tế cho thấy mỗi lĩnh vực môi giới đều đối mặt với những thách thức đặc thù riêng. Đặc biệt là trong bối cảnh xã hội liên tục phát triển như ngày nay thì việc vượt qua các thách thức này và tạo ra cơ hội phát triển là một thử thách đối với nghề môi giới, đặc biệt là môi giới thương mại.

6. Các xu hướng dự kiến trong hoạt động môi giới trong tương lai

Dựa trên các yếu tố như sự phát triển của công nghệ, sự thay đổi của thị trường và xu hướng của người tiêu dùng, có thể dự đoán một số xu hướng trong hoạt động môi giới trong tương lai, bao gồm:

6.1 Tăng cường ứng dụng công nghệ

Việc tích hợp các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo, học máy, và blockchain sẽ là xu hướng chính để cải thiện quá trình môi giới. Việc áp dụng các công nghệ này không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình giao dịch mà còn tạo ra trải nghiệm mua bán tiện lợi và hiệu quả hơn cho cả người mua và người bán.

6.1 Tập trung mạnh mẽ vào trải nghiệm khách hàng 

Môi giới sẽ phải tập trung mạnh mẽ vào trải nghiệm khách hàng, đặc biệt là với sự phát triển của kỹ thuật số và sự tăng cường của môi trường kinh doanh trực tuyến. Ngoài ra, sự cá nhân hóa dịch vụ và khả năng tùy chỉnh theo nhu cầu cụ thể của từng khách hàng sẽ trở thành yếu tố quan trọng để thu hút và giữ chân khách hàng trong một thị trường cạnh tranh gay gắt.

6.3 Phát triển môi giới đa ngành 

Sự phát triển của môi giới đa ngành cũng là một xu hướng quan trọng, khi mà sự đa dạng hóa hoạt động có thể giúp môi giới mở rộng cơ hội kinh doanh và đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Điều này đòi hỏi người môi giới phải có khả năng tổ chức và quản lý đa dạng lĩnh vực, từ bất động sản đến chứng khoán và bảo hiểm, để đảm bảo sự linh hoạt trong môi trường kinh doanh thay đổi nhanh chóng.

6.4 Đề cao đạo đức nghề nghiệp

Trong giai đoạn sắp tới, đạo đức nghề nghiệp trong ngành môi giới sẽ được chú trọng đề cao hơn nữa. Việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc đạo đức nghề nghiệp sẽ giúp tạo ra sự tin tưởng và minh bạch trong môi trường kinh doanh, từ đó tăng cường lòng tin của khách hàng và đối tác với người môi giới.

Trên thực tế, nghề môi giới đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động mua bán trên thị trường, đồng thời đây cũng là một trong những nghề có mức thu nhập rất cao, nếu bạn đủ chuyên môn, hiểu biết và vận dụng được các mối quan hệ vào trong công việc. 

Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn hiểu môi giới là gì, cũng như những quy định mới nhất trong nghề môi giới. Hãy theo dõi Maison Office mỗi ngày để cùng nhau cập nhật thêm nhiều kiến thức hữu ích nhé!

Tìm hiểu thêm các dịch vụ cho thuê tại Maison Office

• Cho thuê văn phòng TPHCM
• Cho thuê văn phòng Hà Nội
• Cho thuê văn phòng trọn gói TPHCM
• Cho thuê văn phòng trọn gói Hà Nội

Bùi Đức Huy

Nhà biên tập và quản lý đội ngũ sản xuất nội dung tại Maison Office.
Với hơn 05 năm kinh nghiệm tư vấn và biên tập nội dung sâu rộng trong lĩnh vực dịch vụ bất động sản và thiết kế nội thất. Chia sẻ thông tin giá trị đến khách hàng, đối tác và thu hút hàng triệu lượt xem.