Với nguy cơ cháy nổ luôn rình rập, hệ thống PCCC đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tài sản và tính mạng. Việc trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về hệ thống phòng cháy chữa cháy không chỉ giúp bạn chủ động phòng ngừa mà còn biết cách ứng phó kịp thời khi xảy ra sự cố.

1. Hệ thống phòng cháy chữa cháy là gì?

Hệ thống phòng cháy chữa cháy là một tập hợp các thiết bị, phương tiện và biện pháp kỹ thuật được thiết kế, lắp đặt nhằm phát hiện, ngăn chặn và dập tắt đám cháy ngay từ đầu.

Hệ thống phòng cháy chữa cháy không chỉ là một tấm lá chắn bảo vệ tài sản mà còn là tuyến phòng thủ cuối cùng, bảo vệ tính mạng con người trước hiểm họa cháy nổ. Khi nguy hiểm xảy ra, hệ thống PCCC hiệu quả sẽ phát huy tối đa tác dụng, giảm thiểu thiệt hại về người và của, trở thành người hùng thầm lặng trong cuộc sống.

>> Xem thêm: Tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy (PCCC) tại Việt Nam

2. Hệ thống PCCC gồm những gì?

Hệ thống PCCC bao gồm nhiều thiết bị khác nhau, được chia thành hai nhóm chính: thiết bị báo cháy và thiết bị chữa cháy.

2.1 Các thiết bị trong hệ thống báo cháy

Thiết bị báo cháy là hệ thống quan trọng không thể thiếu trong việc đảm bảo an toàn cháy nổ cho các công trình. Hệ thống báo cháy bao gồm các thành phần chính sau đây:

• Trung tâm báo cháy tự động: Đây là bộ não của hệ thống, bao gồm một bo mạch chủ (mainboard) điều khiển, biến thế, pin dự phòng và các module mở rộng khác.
• Hệ thống thiết bị đầu vào: Bao gồm các cảm biến như đầu báo khói, đầu báo nhiệt, đầu báo gas và các loại đầu báo cháy khác, cùng với công tắc khẩn để kích hoạt báo động ngay lập tức khi phát hiện dấu hiệu bất thường.
• Hệ thống thiết bị đầu ra: Bao gồm bảng hiển thị phụ, còi báo động, đèn báo động, đèn exit chỉ dẫn lối thoát hiểm và hệ thống quay số điện thoại tự động để thông báo cho các đơn vị cứu hỏa và an ninh.

Những thành phần trên hoạt động đồng bộ, đảm bảo phát hiện sớm và thông báo kịp thời các nguy cơ cháy nổ, giúp ngăn chặn và giảm thiểu thiệt hại cho con người và tài sản.

>> Tham khảo thêm: Tiêu chuẩn PCCC đối với văn phòng tại VN 

2.2 Các thiết bị trong hệ thống chữa cháy

Hệ thống chữa cháy là một trong những yếu tố then chốt trong việc đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy cho các công trình. Hệ thống này được phân thành hai loại chính: hệ thống chữa cháy bán tự động và hệ thống chữa cháy tự động.

Hệ thống chữa cháy bán tự động:

• Đây là hệ thống truyền thống, bao gồm các thiết bị đơn giản như hộp chữa cháy và cuộn vòi chữa cháy. Khi phát hiện cháy, người sử dụng cần kích hoạt hệ thống thủ công để phun nước dập lửa.

Hệ thống chữa cháy tự động:

• Hệ thống FM-200
• Hệ thống CO2
• Hệ thống bọt Foam
• Hệ thống Stat-X
• Hệ thống Novec 1230
• Hệ thống Nito
• Hệ thống Sprinkler
• Hệ thống chữa cháy bếp

Những hệ thống trên đều hoạt động theo nguyên tắc tự động, giúp phát hiện và dập tắt đám cháy một cách hiệu quả và kịp thời, giảm thiểu thiệt hại về tài sản và con người.

3. 7 Loại hệ thống chữa cháy phổ biến hiện nay

Trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy, có nhiều loại hệ thống chữa cháy khác nhau tùy thuộc vào nhu cầu và lĩnh vực sử dụng. Dưới đây là 7 loại hệ thống chữa cháy phổ biến hiện nay:

3.1 Hệ thống phòng cháy chữa cháy bán tự động

Hệ thống phòng cháy chữa cháy bán tự động là hệ thống cần sự can thiệp của con người để dập tắt đám cháy. Thiết bị chính bao gồm hộp chữa cháy với cuộn vòi và lăng phun.

Ưu điểm:

• Đơn giản, dễ sử dụng.
• Chi phí lắp đặt thấp hơn so với các hệ thống tự động.

Nhược điểm:

• Phụ thuộc vào con người, nên phản ứng có thể chậm.
• Không phù hợp với các khu vực lớn hoặc nơi yêu cầu tự động hóa cao.

3.2 Hệ thống chữa cháy Sprinkler

Hệ thống sprinkler là một trong những phương pháp hiệu quả nhất để dập tắt hỏa hoạn. Khi nhiệt độ vượt quá mức quy định, vòi phun nước sẽ tự động được kích hoạt, là giải pháp tốt để giảm thiệt hại của lửa.

Ưu điểm:

• Phù hợp cho các tòa nhà cao tầng, nhà xưởng.
• Lắp đặt nhanh chóng, chi phí hợp lý.

Nhược điểm:

• Không phù hợp cho các khu vực chứa thiết bị nhạy cảm với nước.
• Hạn chế trong việc ứng dụng tại các khu vực có nguy cơ cháy nổ cao.

3.3 Hệ thống PCCC Hồng Thủy

Hệ thống PCCC Hồng Thủy còn gọi là hệ thống Deluge, được thiết kế để phun một lượng lớn nước cùng lúc qua nhiều vòi phun, bao phủ một vùng rộng, nhằm kiểm soát đám cháy trong các khu vực nguy hiểm cao.

Ưu điểm:

• Phù hợp cho các hiện trường có nguy cơ cháy nổ cao.
• Hiệu quả trong việc kiểm soát và dập tắt đám cháy lớn nhờ lượng nước phun ra dày đặc.

Nhược điểm:

• Có thể gây hư hỏng cho các thiết bị nhạy cảm do lượng nước lớn.
• Cần hệ thống thoát nước và cơ sở hạ tầng phù hợp để xử lý lượng nước lớn khi kích hoạt.

3.4 Hệ thống chữa cháy Dry Chemical

Hệ thống chữa cháy Dry Chemical sử dụng bột hóa chất khô để dập tắt các đám cháy lửa điện và hóa chất. Đây là lựa chọn an toàn và hiệu quả trong nhiều tình huống khác nhau.

Ưu điểm:

• Hiệu quả cao trong việc dập tắt đám cháy ở các khu vực dễ cháy như phòng máy móc, nhà máy, kho hóa chất.
• Có thể dập tắt đám cháy mà không gây hư hỏng thiết bị điện.

Nhược điểm:

• Có thể gây khó khăn trong việc làm sạch sau khi dập cháy.
• Không phù hợp cho các khu vực có nhiều người hoặc yêu cầu không khí sạch, vì hóa chất có thể gây ô nhiễm môi trường xung quanh.

3.5 Hệ thống chữa cháy FM200/HFC227ea (miniPackage)

Hệ thống chữa cháy FM200/HFC227ea sử dụng khí chữa cháy “sạch” như FM200 hoặc HFC227ea, được thiết kế cho các không gian nhỏ dưới 1500m³. Hệ thống này đặc biệt thích hợp cho những khu vực nhạy cảm như trung tâm dữ liệu và phòng máy.

Ưu điểm:

• Hiệu quả cao trong việc dập tắt đám cháy mà không làm giảm lượng oxy, an toàn cho con người trong không gian kín.
• Không gây hại cho thiết bị, máy móc và không để lại dư lượng sau khi dập cháy.

Nhược điểm:

• Chi phí đầu tư và bảo trì cao hơn so với các hệ thống chữa cháy khác.
• Phù hợp chủ yếu với không gian nhỏ, hạn chế ứng dụng trong các khu vực rộng lớn.

3.6 Hệ thống chữa cháy CO2

Hệ thống này sử dụng khí CO2 để dập lửa. Khí này làm giảm nồng độ oxy trong không khí để ngăn chặn quá trình cháy. Rất thích hợp cho các thiết bị điện và đều không gây hại cho môi trường.

Ưu điểm:

• Không gây hư hại cho máy móc, thiết bị nhạy cảm.
• Khí CO2 không để lại dư lượng sau khi dập cháy, giúp bảo vệ môi trường.

Nhược điểm:

• Khí CO2 có thể gây ngạt thở cho người trong khu vực nếu không được cảnh báo kịp thời.
• Hạn chế sử dụng ở các khu vực có người thường xuyên làm việc do nguy cơ an toàn.

3.7 Hệ thống chữa cháy bằng bọt (Foam)

Hệ thống chữa cháy bằng bọt rất hiệu quả trong việc dập các loại lửa từ chất lỏng dễ cháy như xăng dầu. Bọt sẽ tạo ra lớp bảo vệ bề mặt, ngăn không cho chất cháy bùng phát trở lại.

Ưu điểm:

• Sử dụng ít nước hơn, giảm thiểu hư hại cho thiết bị và đồ dùng.
• Hiệu quả trong việc dập tắt đám cháy chất lỏng, giảm ô nhiễm môi trường.

Nhược điểm:

• Chi phí cao hơn so với một số phương pháp chữa cháy khác.
• Không phù hợp cho tất cả các loại đám cháy, đặc biệt là những đám cháy không liên quan đến chất lỏng.

4. Quy trình lắp đặt và kiểm tra hệ thống phòng cháy chữa cháy

Việc lắp đặt và kiểm tra hệ thống PCCC là cần thiết để đảm bảo rằng hệ thống hoạt động hiệu quả và có thể bảo vệ tài sản và tính mạng con người. Quy trình này luôn đòi hỏi sự chặt chẽ và chuyên nghiệp.

4.1 Lên kế hoạch bản thiết kế hệ thống PCCC

Bước đầu tiên là lên kế hoạch và thiết kế hệ thống phòng cháy chữa cháy sao cho phù hợp với tính chất của công trình, nhu cầu sử dụng và quy định của pháp luật. Đội ngũ kỹ sư cần tính toán kỹ lưỡng các yếu tố như vị trí lắp đặt thiết bị, quy mô hệ thống và mức độ rủi ro.

4.2 Thẩm duyệt hệ thống PCCC

Sau khi thiết kế được hoàn thiện, cần phải tiến hành thẩm duyệt và phê duyệt bởi cơ quan chức năng có thẩm quyền. Bước này nhằm trình bày phương án và chứng minh rằng hệ thống đáp ứng đủ tiêu chuẩn của quy định về an toàn phòng cháy chữa cháy.

4.3 Đấu thầu thi công hệ thống phòng cháy chữa cháy

Lựa chọn nhà thầu thi công có kinh nghiệm, uy tín là bước quan trọng trong quy trình này. Việc đấu thầu sẽ giúp có được dịch vụ chất lượng với chi phí hợp lý.

4.4 Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ

Sau khi lắp đặt, hệ thống cần được kiểm tra và bảo trì định kỳ để đảm bảo hoạt động hiệu quả khi cần thiết. Việc này không chỉ đảm bảo an toàn cho công trình mà còn giúp kéo dài tuổi thọ của thiết bị.

Hệ thống phòng cháy chữa cháy đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho con người và tài sản. Việc đầu tư xây dựng và bảo trì hệ thống PCCC là điều cần thiết để phòng ngừa và ứng phó với các sự cố cháy nổ, góp phần giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản.

Yến Loan

Nhà biên tập và sản xuất nội dung tại Maison Office.
Có hơn 3 năm kinh nghiệm sản xuất nội dung trong lĩnh vực bất động sản và nội thất văn phòng. Với hiểu biết và kiến thức của mình, tôi luôn cố gắng tạo ra những bài viết có tính chuyên môn cao, mang đến giá trị thông tin cho khách hàng.

maisonoffice.vn