Văn hóa doanh nghiệp là gì? Cách xây dựng văn hóa công ty

Một trong những yếu tố quan trọng góp phần vào thành công của một công ty là văn hóa doanh nghiệp. Điều này cũng là một khía cạnh mà mỗi ứng viên quan tâm hàng đầu khi tìm kiếm một môi trường làm việc mới. Vậy văn hóa doanh nghiệp là gì? Tại sao xây dựng văn hóa doanh nghiệp lại quan trọng? Và ảnh hưởng của nó đối với nhân viên như thế nào?

1. Văn hoá doanh nghiệp là gì?

Văn hóa doanh nghiệp đại diện cho những giá trị cốt lõi, niềm tin, hành vi và thái độ được chia sẻ trong quá trình hoạt động, thực hiện nhiệm vụ kinh doanh của các thành viên và ban lãnh đạo. Nó phát sinh từ mục tiêu, chiến lược, cấu trúc và cách tiếp cận của tổ chức đối với nhân viên, khách hàng, đối tác và cộng đồng.

Dù đối thủ cạnh tranh có thể sao chép các yếu tố nổi bật hoặc tiên phong của doanh nghiệp như chiến lược, sản phẩm và hệ thống, nhưng chỉ có một yếu tố mà họ không thể sao chép, đó chính là văn hóa doanh nghiệp. Đây được xem là một lợi thế cạnh tranh, mang lại sự phát triển bền vững cho tổ chức.

Văn hóa doanh nghiệp thể hiện qua các quy định như giờ làm việc, phúc lợi nhân viên, bố trí văn phòng, trang phục, quyết định tuyển dụng, sự hài lòng của khách hàng và nhiều khía cạnh khác.

2. Tại sao cần xây dựng văn hoá doanh nghiệp

Văn hóa doanh nghiệp thể hiện bản sắc, cá tính riêng của doanh nghiệp, góp phần định hướng và thống nhất hành vi của các thành viên trong doanh nghiệp, từ đó giúp doanh nghiệp đạt được các mục tiêu đề ra.

Việc xây dựng văn hóa công ty là vô cùng quan trọng đối với doanh nghiệp, bởi nó mang lại những lợi ích như:

2.1 Nhân viên dễ dàng hòa nhập khi có văn hóa doanh nghiệp

Khi một doanh nghiệp muốn xây dựng một văn hóa công ty mạnh mẽ, việc đặt các giá trị cốt lõi vào trung tâm của mọi khía cạnh trong cơ cấu tổ chức và hoạt động hàng ngày là rất quan trọng. Tuy nhiên, nếu những giá trị đó không phù hợp với quan điểm làm việc cá nhân của bạn, thì đó sẽ gây ra một vấn đề lớn.

Lý do là nhân viên sẽ luôn có niềm đam mê hơn với công việc của mình khi nhu cầu và giá trị cá nhân phù hợp với mục tiêu của công ty. Điều này cũng giúp cải thiện khả năng tương tác của bạn với cấp trên và đồng nghiệp trong quá trình giao tiếp và làm việc.

Do đó, sự không phù hợp với văn hóa công ty sẽ ngăn cản quá trình hòa nhập của bạn vào môi trường văn phòng và dần dần làm mất niềm vui trong công việc của bạn.

2.2 Nâng cao năng suất và chất lượng cuộc sống cho dân công sở

Luôn tồn tại một quan hệ mật thiết giữa chất lượng cuộc sống tại nơi làm việc của nhân viên và năng suất làm việc của họ. Chất lượng cuộc sống ở đây bao gồm sức khỏe tinh thần và thể chất, cũng như sự hài lòng đối với công ty. Một văn hóa công ty mạnh mẽ có thể đóng góp đáng kể cho cả hai yếu tố này.

Thực tế cho thấy, văn hóa doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển một cuộc sống toàn diện cho nhân viên. Do đó, hành động hỗ trợ từ phía công ty, như làm việc linh hoạt và một môi trường làm việc cởi mở, cho phép nhân viên thể hiện ý kiến, rất quan trọng.

Tất cả những điều trên giúp bạn duy trì động lực và tinh thần tốt trong công việc. Ngoài ra, việc được hỗ trợ đầy đủ các nguồn lực và công cụ sẽ tăng năng suất và hiệu suất làm việc chung.

Sự tăng hiệu suất, đạt được mục tiêu đề ra thường xuyên, sẽ mang đến một cảm giác hạnh phúc và thỏa mãn với công việc.

Bỏ túi ngay: Top 10 cách tạo động lực làm việc cho nhân viên hiệu quả

2.3 Tác động tích cực đến sự gắn bó lâu dài của nhân viên

Mặc dù các khoản lương thưởng có thể là mục tiêu khi đi làm, nhưng điều luôn thúc đẩy nhân sự tiến bộ chính là cảm hứng. Bạn mong muốn trở thành một phần quan trọng của công ty và đóng góp của bạn có ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển chung.

Văn hóa công ty có thể giúp bạn thực hiện điều này. Một trong những lợi thế quan trọng của văn hóa công ty lành mạnh là khả năng truyền cảm hứng cho nhân viên, và bạn cũng là một phần trong đó.

Một công ty xây dựng văn hóa kinh doanh vững mạnh luôn biết cách động viên và tôn trọng nhân viên. Điều này sẽ thúc đẩy bạn có động lực để cống hiến lâu dài và trở thành người không chỉ đóng góp cho văn hóa tổ chức mà còn sẵn lòng quảng bá nó ra bên ngoài.

2.4 Ảnh hưởng đến dịch vụ khách hàng

Văn hóa doanh nghiệp tích cực và lành mạnh sẽ tăng cường sự hạnh phúc cho nhân viên. Nhờ đó, họ sẽ góp phần và làm việc hiệu quả và sáng tạo hơn.

Điều này có ảnh hưởng trực tiếp đến cách nhân viên tương tác với khách hàng. Nếu nhân viên luôn cảm thấy hạnh phúc và thỏa mãn trong công việc, họ sẽ truyền tải cảm xúc đó cho khách hàng. Họ có thể giới thiệu sản phẩm và đưa ra tư vấn với tận tâm và nhiệt huyết, giống cách mà họ được đối xử trong văn hóa công ty.

Theo Gallup, các doanh nghiệp có nhân viên hạnh phúc có thu nhập trên mỗi cổ phiếu cao hơn 147% so với các đối thủ cạnh tranh. Do đó, ngoài các chiến lược kinh doanh, tiếp thị, tầm nhìn và sứ mệnh, văn hóa doanh nghiệp là yếu tố quan trọng dẫn đến thành công của mỗi tổ chức.

3. Các yếu tố quan trọng tạo nên văn hóa doanh nghiệp

Mỗi văn hóa đều có những đặc trưng độc đáo và riêng biệt. Khi kết hợp các yếu tố để tạo thành văn hóa doanh nghiệp, sẽ tạo ra một văn hóa doanh nghiệp độc nhất và bền vững. Có 5 yếu tố chính tạo nên một văn hóa vĩ đại, gồm:

3.1 Tầm nhìn

Một văn hóa doanh nghiệp vĩ đại luôn khởi đầu từ một tầm nhìn toàn diện. Từ tầm nhìn đó, doanh nghiệp có thể nhìn xa hơn và thiết lập mục tiêu cụ thể để tiến đến thành công. Một tuyên bố tầm nhìn có vẻ đơn giản nhưng lại là nền tảng quan trọng của văn hóa doanh nghiệp.

3.2 Giá trị cốt lõi

Giá trị cốt lõi của doanh nghiệp là tiêu chuẩn để điều chỉnh hành vi và quan điểm nhằm đạt được tầm nhìn.

Nhiều doanh nghiệp nhận ra giá trị của họ thông qua nhân viên, khách hàng, và thị trường. Điều này đóng góp vào việc tạo ra một văn hóa doanh nghiệp tuyệt vời.

3.3 Con người

Ai sẽ định hình tầm nhìn? Ai chia sẻ giá trị cốt lõi? Những nhân sự trong doanh nghiệp có đủ năng lực để thực hiện các giá trị đó không? Điều này cho thấy vai trò quan trọng của con người trong xây dựng một văn hóa tích cực trong doanh nghiệp.

3.4 Sức mạnh của câu chuyện

Câu chuyện là một sức mạnh vô hình giúp mỗi cá nhân trong doanh nghiệp hiểu và tiếp tục theo đuổi thành công. Các câu chuyện lịch sử có thể cung cấp những bài học quý giá, chẳng hạn như những câu chuyện thú vị về Steve Jobs, người đã đóng góp vào thành công và phổ biến của Apple ngày nay.

3.5 Môi trường làm việc mở

Môi trường làm việc năng động, chuyên nghiệp và khuyến khích mọi người tự do diễn đạt ý kiến và thực hiện những ý tưởng sáng tạo ngày càng trở nên phổ biến trong các doanh nghiệp hiện nay.

Đặc biệt là khi thế hệ Gen Z tham gia vào lực lượng lao động, họ có những kỳ vọng và mong muốn cao hơn. Xây dựng một môi trường làm việc hiệu quả sẽ tạo ra một văn hóa tích cực và thành công hơn trong doanh nghiệp.

4. Văn hóa doanh nghiệp có vai trò gì trong thực tiễn?

Theo một nghiên cứu của Deloitte, 94% giám đốc điều hành và 88% nhân viên đánh giá rằng văn hóa doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong thành công của một doanh nghiệp. Thực tế là văn hóa doanh nghiệp thực sự có tác động đến nhiều khía cạnh vận hành khác nhau.

4.1 Việc tuyển dụng sẽ hút ứng viên

Sự đồng thuận giữa nhiều chuyên gia nhân sự là văn hóa công ty mạnh mẽ là một lợi thế cạnh tranh đáng kể để thu hút nhân viên tiềm năng. Tất cả mọi người đều muốn làm việc cho các công ty có danh tiếng tốt, và sự chứng minh từ các nhân viên hiện tại và trước đây càng làm tăng lòng tin. Một công ty với văn hóa tích cực sẽ thu hút những tài năng sẵn sàng biến nơi làm việc tiếp theo của họ thành ngôi nhà.

4.2 Tạo ra các nhân viên trung thành

Một văn hóa tích cực không chỉ giúp trong quá trình tuyển dụng mà còn giúp doanh nghiệp giữ chân những tài năng hàng đầu – điều đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hiện nay, khi nguy cơ mất mát nhân tài đang trở nên phổ biến.

Khi đạt đến một mức thu nhập nhất định, mọi người sẵn lòng đánh đổi mức thu nhập thấp hơn để làm việc trong một môi trường hòa đồng, thoải mái và minh bạch, nơi mỗi ngày làm việc trở thành một niềm vui.

4.3 Văn hóa doanh nghiệp giảm thiểu xung đột nội bộ

Một văn hóa tích cực sẽ đáng kể giảm căng thẳng trong môi trường làm việc và tạo liên kết giữa các thành viên trong doanh nghiệp. Nó giúp các thành viên đạt sự nhất quán trong việc hiểu vấn đề, đánh giá, lựa chọn và hướng dẫn hành động. Khi nhân viên phải đối mặt với xung đột tương hỗ, văn hóa sẽ là yếu tố giúp mọi người hòa nhập và đạt đến sự nhất quán.

4.4 Thúc đẩy hiệu suất làm việc của nhân viên

Nhân viên sẽ trở nên cam kết và đạt được mức năng suất cao hơn khi họ cảm thấy công việc của mình mang ý nghĩa, đóng góp vào sứ mệnh chung và tự hào là thành viên của doanh nghiệp.

Văn hóa doanh nghiệp cũng giảm căng thẳng và áp lực, từ đó củng cố sức khỏe và hiệu suất làm việc của nhân viên.

5. 6 bước xây dựng văn hóa doanh nghiệp

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp giúp nâng cao tỷ lệ giữ chân và thành công trong tuyển dụng nhân tài

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp có thể giúp bạn tăng tỷ lệ giữ chân trong doanh nghiệp và đạt thành công trong việc tìm kiếm, thu hút và tuyển dụng những nhân tài tiềm năng chất lượng và phù hợp nhất. Xây dựng văn hóa doanh nghiệp yêu cầu một chiến lược dài hạn và cần được thực hiện một cách đồng bộ trên các cấp độ của doanh nghiệp. Chiến lược xây dựng văn hóa doanh nghiệp cần được điều chỉnh và xem xét hàng năm.

5.1 Xác định mục tiêu doanh nghiệp muốn hướng tới

Chiến lược xây dựng văn hóa doanh nghiệp phản ánh mục tiêu kinh doanh và hình ảnh thương hiệu mong muốn.

Tùy thuộc vào mục tiêu kinh doanh và cách xây dựng thương hiệu, chiến lược xây dựng văn hóa doanh nghiệp sẽ phản ánh đúng những yếu tố đó. Khi đã xác định rõ ràng và có kế hoạch, chúng ta có thể đề ra chiến lược xây dựng văn hóa công ty cho thời gian tới.

Ví dụ, có thể xem xét liệu trong thời điểm hiện tại, chúng ta nên tập trung đầu tư vào cơ sở hạ tầng, nhân sự hay xây dựng văn hóa nhằm nâng cao trải nghiệm của khách hàng.

5.2 Xác định rõ giá trị cốt lõi đưa tới thành công

Bước cơ bản nhất trong quá trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp là thiết lập một hệ thống tiêu chuẩn và giá trị cốt lõi. Đây sẽ là tiêu chí để đánh giá hành vi và định hướng phát triển cho doanh nghiệp. Việc xác định một cách cẩn trọng các giá trị cốt lõi này là cần thiết để đảm bảo tính bền vững theo thời gian.

Ví dụ, nếu doanh nghiệp của bạn xác định rằng khách hàng là giá trị cốt lõi trong quá trình phát triển, thì tốc độ giao hàng, thái độ tư vấn của nhân viên, cùng với các dịch vụ chăm sóc khách hàng trước và sau khi mua hàng sẽ được đầu tư và chú trọng trong tương lai.

5.3 Tự đánh giá và tiến hành cải thiện

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp là một bước khó khăn đối với mỗi doanh nghiệp, vì văn hóa không phải là một thứ vật chất, có thể cảm nhận ngay lập tức, nên thường bị nhầm lẫn với tiêu chí đánh giá khác. Để xây dựng một văn hóa doanh nghiệp thành công, cần xem xét lại những thành tựu đã đạt được trong quá trình đó. Điều đó bao gồm những thành tựu của công ty, đóng góp của nhân viên, thái độ phục vụ khách hàng và việc thực hiện kỷ luật trong doanh nghiệp.

Từ đó, chúng ta có thể tận dụng những điểm mạnh trong văn hóa và cải thiện những điểm yếu. Luôn tồn tại những lỗ hổng trong văn hóa doanh nghiệp. Để xây dựng một văn hóa doanh nghiệp vững chắc, cần xác định và điều chỉnh kịp thời những lỗ hổng và thiếu sót. Bước này cần được thực hiện định kỳ để đảm bảo rằng văn hóa doanh nghiệp luôn phát triển theo đúng các mục tiêu chiến lược đã đề ra.

5.4 Xác định vai trò của lãnh đạo

Trong quá trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp, vai trò của lãnh đạo là rất quan trọng. Người lãnh đạo đi đầu và dẫn dắt cần phải điều chỉnh từ nếp sống và phong cách làm việc.

Chỉ khi có điều đó, văn hóa công ty mới có thể phát triển thành công. Một lãnh đạo giỏi sẽ giúp nhân viên hiểu rõ nhiệm vụ của họ và thay đổi để hòa nhập và đóng góp vào sự phát triển của công ty. Lãnh đạo sẽ định hướng tầm nhìn và giúp nhân viên vượt qua sợ hãi và rào cản để đối mặt với thách thức.

Vì vậy, người lãnh đạo của một doanh nghiệp cần phải xác định rõ vai trò của mình để đưa văn hóa doanh nghiệp ngày càng phát triển hơn.

5.5 Lên kế hoạch hành động chi tiết

Sau khi hoàn thành các bước trên, một trong những bước quan trọng là lập một kế hoạch cụ thể. Kế hoạch này sẽ bao gồm mục tiêu chính, các mốc quan trọng và các hoạt động cụ thể cần thực hiện. Ngoài ra, cần xác định rõ trong từng giai đoạn, những yếu tố nào sẽ được ưu tiên và các điểm cần tập trung nỗ lực. Đặc biệt, cần thiết lập một thời hạn rõ ràng để hoàn thành các nhiệm vụ đề ra.

5.6 Tạo động lực cho nhân viên

Mỗi kế hoạch chiến lược đều sẽ tạo ra những thay đổi trong văn hóa doanh nghiệp. Dù quy mô thay đổi lớn hay nhỏ, nhưng tác động của chúng trực tiếp đến nhân viên. Vì vậy, quan trọng là nhân viên hiểu rõ những lợi ích thực tế mà thay đổi văn hóa doanh nghiệp mang lại cho họ trước tiên, sau đó mới đến doanh nghiệp. Chỉ khi nhân viên hiểu được điều này, họ sẽ có động lực để thay đổi.

Để tạo động lực thay đổi, có thể thiết lập một hệ thống khen thưởng phù hợp với văn hóa doanh nghiệp. Việc tưởng thưởng những nỗ lực phát triển và đưa ra lời động viên đúng thời điểm sẽ tạo ra động lực mạnh mẽ, giúp nhân viên xây dựng một văn hóa doanh nghiệp ngày càng tốt hơn.

6. Các loại hình văn hóa doanh nghiệp phổ biến

Có nhiều cách phân loại văn hóa doanh nghiệp, nhưng nhìn chung, có thể chia thành 9 loại hình phổ biến sau:

6.1 Văn hóa doanh nghiệp gia đình

Khi làm việc trong một công ty với văn hóa doanh nghiệp “gia đình”, nhân viên sẽ cảm nhận một tinh thần đoàn kết giữa mọi thành viên, tương tự như trong một gia đình. Đặc điểm phổ biến của văn hóa doanh nghiệp này là sự thân thiết và kết nối chặt chẽ giữa nhân viên.

Mọi người chia sẻ những sở thích chung và có cùng quan điểm về thế giới. Với loại hình văn hóa doanh nghiệp này, nhân viên thường sẽ gắn bó lâu dài với tổ chức. Điều này cũng tạo sự gắn kết mạnh mẽ hơn với khách hàng và đối tác.

Trong môi trường văn hóa doanh nghiệp gia đình, làm việc theo nhóm phổ biến hơn là làm các dự án cá nhân. Những người có kinh nghiệm sẽ hướng dẫn và hỗ trợ nhân viên mới để họ hòa nhập và phát huy tối đa tiềm năng của mình. Mọi người được đánh giá công bằng, có cơ hội tham gia vào các dự án và có quyền tự do đưa ra ý kiến. Công ty áp dụng loại hình văn hóa doanh nghiệp gia đình thường có cấu trúc tổ chức “ngang hàng” và ít cần nhiều cấp bậc quản lý.

Một số người thích làm việc trong môi trường văn hóa doanh nghiệp gia đình vì nó mang lại cảm giác gắn kết và thân thiện. Điều này dẫn đến chất lượng công việc cao hơn và năng suất tốt hơn. Tuy nhiên, loại hình văn hóa doanh nghiệp này thích hợp hơn cho các doanh nghiệp nhỏ hoặc các công ty khởi nghiệp hơn là cho các tập đoàn lớn. Với số lượng nhân viên lớn, việc duy trì tinh thần thân thiết này trở thành một thách thức cho lãnh đạo.

Một vấn đề khác của văn hóa doanh nghiệp gia đình là tốc độ tăng trưởng chậm. Vì doanh nghiệp đặt nhu cầu của nhân viên lên hàng đầu và cố gắng đáp ứng những nhu cầu đó, đôi khi có thể gặp khó khăn trong việc quản lý hiệu quả.

6.2 Loại hình hướng tới mục đích

Trong văn hóa doanh nghiệp hướng về mục đích, tất cả các thành viên sẽ hướng tới những mục tiêu ý nghĩa và quan trọng của tổ chức. Đây có thể là những mục tiêu liên quan đến bền vững, môi trường hoặc nhân quyền. Mọi người sẽ đoàn kết nhau để thực hiện những giá trị này, thay vì chỉ tập trung vào lợi nhuận thông thường.

Loại hình văn hóa này thường được áp dụng trong các tổ chức phi lợi nhuận, ví dụ như Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF). Tuy nhiên, ngay cả trong các công ty kinh doanh thông thường, chúng ta vẫn có thể xây dựng một văn hóa doanh nghiệp hướng về mục đích.

6.3 Văn hóa doanh nghiệp phân cấp

Loại hình văn hóa doanh nghiệp có cấu trúc phân cấp được áp dụng rộng rãi trong nhiều công ty truyền thống. Nó thường được gọi là “văn hóa quản lý”. Cấu trúc quản lý trong văn hóa doanh nghiệp phân cấp được chia thành nhiều cấp bậc khác nhau và có sự phân chia rõ ràng giữa nhóm nhân viên và nhóm lãnh đạo.

Ví dụ về một môi trường thể hiện rõ văn hóa phân cấp là quân đội, nơi cấp dưới báo cáo trực tiếp cho cấp trên và không được phép mắc sai lầm nếu không muốn chịu hậu quả. Quyết định trong văn hóa doanh nghiệp phân cấp thường được đưa ra từ các cấp lãnh đạo cao nhất và thông qua quá trình chi tiết và cân nhắc kỹ lưỡng, dựa trên việc xem xét tất cả dữ liệu hiện có để giảm thiểu rủi ro cho tổ chức.

Các công ty áp dụng văn hóa doanh nghiệp phân cấp chú trọng vào việc lập kế hoạch và đánh giá cẩn thận các hoạt động. Những yếu tố này tạo nên một văn hóa phân cấp lý tưởng cho các công ty đặt yêu cầu cao về kỷ luật và bảo mật thông tin.

Một số người thấy hứng thú với văn hóa doanh nghiệp phân cấp vì tính minh bạch và rõ ràng của nó. Ví dụ, nhân viên chỉ cần tuân thủ các quy tắc, quy trình và hoàn thành trách nhiệm được giao. Các nhà quản lý cũng ưa thích văn hóa doanh nghiệp phân cấp vì hiệu quả và năng suất trong hoạt động kinh doanh.

Tuy nhiên, nhược điểm của văn hóa doanh nghiệp phân cấp là sự thiếu linh hoạt so với các loại hình văn hóa khác. Điều này làm cho nó không phù hợp với các ngành kinh doanh đòi hỏi sự đổi mới và sáng tạo.

6.4 Văn hóa doanh nghiệp sáng tạo

Đây là một loại hình văn hóa doanh nghiệp khuyến khích sự sáng tạo tối đa. Mọi nhân viên được coi như những người mang đến ý tưởng và được khuyến khích thử nghiệm nhiều hơn. Một trong những ví dụ điển hình là Google, nơi không chỉ khuyến khích nhân viên tham gia vào các dự án công ty mà còn khuyến khích họ dành thời gian để thử nghiệm ý tưởng cá nhân. Các chương trình như vậy đã mang lại cho chúng ta những trải nghiệm như Gmail, Google Adsense và Google News ngày nay.

Loại hình văn hóa doanh nghiệp sáng tạo như vậy rất hữu ích trong các ngành kinh doanh mà chấp nhận rủi ro được coi là cần thiết để đạt được kết quả tích cực, chẳng hạn như công nghệ và quảng cáo.

Văn hóa doanh nghiệp sáng tạo tập trung vào sự phát triển nhanh chóng của công ty hoặc việc đưa các sản phẩm mới ra thị trường một cách nhanh chóng. Nhân viên trong môi trường như vậy thường có tư duy tiến bộ và sẵn lòng chấp nhận thất bại để đạt được kết quả tốt nhất. Việc tuân theo các quy tắc cứng nhắc được thay thế bằng việc học từ những sai lầm trong quá trình làm việc.

Các doanh nghiệp xây dựng dựa trên văn hóa doanh nghiệp sáng tạo có cơ hội đạt được những thành công lớn hơn so với đối thủ. Điều này bởi vì họ sẵn lòng thử nghiệm và đổi mới liên tục. Tuy nhiên, nguy cơ thất bại hoàn toàn có thể xảy ra nếu không có ý tưởng mới và thuyết phục đủ. Một nhược điểm của văn hóa doanh nghiệp sáng tạo là mức độ cạnh tranh cao giữa các thành viên trong tổ chức. Trong khi một số người thích thách thức, những người khác có thể cảm thấy căng thẳng khi phải liên tục đưa ra ý tưởng mới.

6.5 Văn hóa công ty cạnh tranh

Một loại hình văn hóa doanh nghiệp khác mà thậm chí còn cạnh tranh gay gắt hơn là văn hóa doanh nghiệp cạnh tranh. Mục tiêu của doanh nghiệp khi áp dụng loại hình văn hóa này thường là khuyến khích nhân viên làm việc chăm chỉ hơn, nhằm chiếm lĩnh thị trường và vượt qua đối thủ.

Sự lãnh đạo của nhóm quản lý được đánh giá dựa trên lợi nhuận kinh doanh và thị phần mà họ đạt được. Mọi quyết định kinh doanh sẽ tập trung vào việc đạt được cả hai mục tiêu trên. Văn hóa doanh nghiệp cạnh tranh yêu cầu nhân viên cam kết chất lượng công việc trong tất cả sản phẩm và dịch vụ. Đồng thời, nhân viên sẽ được khích lệ bằng những khoản thưởng hậu hĩnh từ công ty.

Vì các tổ chức áp dụng văn hóa doanh nghiệp cạnh tranh thường thu hút những người có tính cạnh tranh cao, nhân viên luôn cố gắng trở thành người giỏi nhất trong lĩnh vực của mình. Loại hình văn hóa doanh nghiệp này cũng tạo ra các cấp bậc quản lý phù hợp để nhân sự có mục tiêu để theo đuổi. Tuy nhiên, nhiều người làm việc trong môi trường này cho rằng thành công của họ chỉ mang tính chất vật chất và công việc của họ dần mất đi ý nghĩa theo thời gian.

6.6 Văn hóa doanh nghiệp lãnh đạo

Loại hình văn hóa doanh nghiệp lãnh đạo tập trung vào sự quan trọng của khả năng lãnh đạo và việc công ty phát triển đội ngũ nhân sự. Ở các doanh nghiệp áp dụng loại hình văn hóa này, nhân viên được cung cấp nhiều cơ hội để được đào tạo và huấn luyện từ các người hướng dẫn. Nhà quản lý sẽ đầu tư và phát triển nhân sự mà họ cho là có tiềm năng lớn nhất, giúp nhân viên tiến thân nhanh chóng và đạt được các vị trí cao cấp hơn trong công ty.

Khác với quan điểm của nhiều người, loại hình văn hóa doanh nghiệp lãnh đạo không yêu cầu nhiều cấp bậc để xây dựng. Điều quan trọng là nhân sự có cơ hội phát triển kỹ năng lãnh đạo và sự nghiệp cá nhân của mình.

6.7 Văn hóa doanh nghiệp vì khách hàng

Loại hình văn hóa doanh nghiệp này, như tên gọi của nó, tập trung vào sự hài lòng của khách hàng làm trung tâm. Đây là một loại văn hóa doanh nghiệp tập trung vào mục tiêu của toàn bộ tổ chức. Chúng ta có thể xây dựng tổ chức của chúng ta dựa trên nền tảng văn hóa doanh nghiệp này, ngay cả khi hầu hết nhân viên không thuộc bộ phận bán hàng hoặc Chăm sóc khách hàng. Điểm quan trọng là tất cả mọi người làm việc với mục tiêu mang đến trải nghiệm và dịch vụ tốt nhất cho khách hàng của mình.

Ở các công ty áp dụng loại hình văn hóa này, nhân viên luôn có ý thức về cách khách hàng tương tác với thương hiệu của họ. Họ nói gì về sản phẩm với người thân và viết như thế nào trong các đánh giá. Doanh nghiệp cũng dành thời gian để quan tâm đến khách hàng hơn. Đội ngũ chăm sóc khách hàng sẵn sàng hỗ trợ 24/7 và phản hồi nhanh chóng nhất có thể. Việc tiến hành các cuộc khảo sát về mức độ hài lòng cũng phổ biến trong loại hình văn hóa này.

Để minh họa, Zappos là một trong những ví dụ nổi bật. Tony Hsieh, người sáng lập Zappos, đã chia sẻ trong cuốn sách “Deliver Happiness” (Tỷ Phú Bán Giày) cách ông và đội ngũ xây dựng Zappos thành một trong những thương hiệu được yêu thích nhất.

6.8 Loại hình dựa trên vai trò

Trong loại hình văn hóa doanh nghiệp dựa trên vai trò, nhân viên sẽ được phân công và quản lý trực tiếp các dự án dựa trên chuyên môn của họ, thay vì chỉ dựa vào vị trí của họ trong tổ chức. Công ty không quan trọng công việc được thực hiện bởi một quản lý hay một nhân viên thông thường.

Để phát triển loại hình văn hóa doanh nghiệp dựa trên vai trò, công ty không cần nhiều nhân viên. Tuy nhiên, nhân sự cần được trang bị những kỹ năng cần thiết để làm việc. Mỗi nhân viên sẽ là người duy nhất có khả năng hoàn thành công việc của mình tốt nhất và thậm chí có thể trở thành người giỏi nhất trong lĩnh vực mà họ đang làm việc. Loại hình văn hóa này hấp dẫn bởi mức độ đãi ngộ mà nó mang lại cho những người có chuyên môn xuất sắc.

Tuy nhiên, tham gia vào một môi trường như vậy sẽ khó khăn nếu bạn thiếu kiến thức và kinh nghiệm. Ngược lại, công ty cũng gặp khó khăn trong vận hành nếu đột ngột một người có vai trò quan trọng rút lui hoặc gặp sự cố trong giai đoạn quan trọng của dự án.

6.9 Văn hóa doanh nghiệp dựa trên tác vụ

Trong một số trường hợp, văn hóa dựa trên nhiệm vụ hoàn toàn đối lập với văn hóa dựa trên vai trò. Các thành viên trong nhóm cùng nhau xác định vấn đề cần giải quyết, sắp xếp công việc và sau đó phân công dựa trên khả năng của từng người, không phải theo chức danh công việc. Một điểm tương đồng giữa hai loại văn hóa doanh nghiệp này là hệ thống cấp bậc có ít ảnh hưởng.

Loại hình văn hóa doanh nghiệp này phổ biến đặc biệt trong các công ty khởi nghiệp, nơi mà một số nhân viên phải đảm nhận nhiều trách nhiệm khác nhau. Để thích nghi với môi trường như vậy, bạn cần có kiến thức tổng quát về công việc và khả năng thực hiện nhiều nhiệm vụ cùng một lúc.

7. Một số câu hỏi thường gặp

Văn hóa doanh nghiệp là một yếu tố quan trọng góp phần vào sự thành công của doanh nghiệp. Nó thể hiện bản sắc, cá tính riêng của doanh nghiệp, góp phần định hướng và thống nhất hành vi của các thành viên trong doanh nghiệp, từ đó giúp doanh nghiệp đạt được các mục tiêu đề ra.

Tuy nhiên, văn hóa doanh nghiệp là một khái niệm trừu tượng, có thể gây khó hiểu cho nhiều người. Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về văn hóa doanh nghiệp.

7.1 Văn hóa doanh nghiệp có thay đổi hay cố định không

Văn hóa doanh nghiệp không cố định mà có thể thay đổi theo thời gian. Văn hóa doanh nghiệp có thể điều chỉnh để phù hợp với nhu cầu, sứ mệnh và hướng phát triển của doanh nghiệp, cũng như thích ứng với xã hội và thị trường.

Văn hóa này được hình thành từ giá trị, thái độ, hành vi,… và đã trở nên quen thuộc đối với mọi người. Để thực hiện sự thay đổi, sự đồng thuận của tất cả nhân viên là cần thiết và quá trình này cần một khoảng thời gian nhất định.

7.2 Văn hóa doanh nghiệp có bao nhiêu cấp độ

Theo Edgar H. Schein, một chuyên gia về văn hóa doanh nghiệp, văn hóa doanh nghiệp có 3 cấp độ:

Cấp độ 1: Cấu trúc hữu hình: Đây là cấp độ dễ nhận thấy nhất của văn hóa doanh nghiệp, bao gồm các yếu tố:

• Văn phòng và môi trường làm việc
• Trang phục và tác phong của nhân viên
• Các nghi lễ và nghi thức
• Các chính sách và quy định

Cấp độ 2: Giá trị được công nhận: thể hiện những giá trị, niềm tin và chuẩn mực hành vi được chia sẻ bởi các thành viên trong doanh nghiệp. Các giá trị này thường được thể hiện trong các tuyên bố sứ mệnh, tầm nhìn và các văn bản chính thức khác của doanh nghiệp.

Cấp độ 3: Quan điểm chung: cấp độ sâu sắc nhất của văn hóa doanh nghiệp, bao gồm những giả định và niềm tin cơ bản mà các thành viên trong doanh nghiệp chia sẻ. Các giả định này thường không được nhận thức rõ ràng, nhưng chúng có tác động lớn đến cách thức hoạt động và suy nghĩ của các thành viên trong doanh nghiệp.

Bùi Đức Huy

Nhà biên tập và quản lý đội ngũ sản xuất nội dung tại Maison Office.
Với hơn 05 năm kinh nghiệm tư vấn và biên tập nội dung sâu rộng trong lĩnh vực dịch vụ bất động sản và thiết kế nội thất. Chia sẻ thông tin giá trị đến khách hàng, đối tác và thu hút hàng triệu lượt xem.